Determinizm, hareketten evvel, onu zorunlu kılan sebeplerin varlığı demektir. Diğer değişle, herşey bir fiil ve hareketin sebebi; başka bir fiil ve hareketin sonucudur. Bu yüzden ''Sebep- Sonuç'' ya da ''İllet- Netice'' yasası prensibi olarak isimlendirilir. Determinizm de bireysel hürriyet insanın hareketleriyle sınırlıdır. Hareketi açıklayıcı sebepler bireyin dışında olduğu gibi içinde de olabilir.

Determinizm'in bilimsel şekli;.

a) Evrensel Mekanizma; Bütün kainat olayları, zorunlu bağıntılarla birbirlerine bağlıdırlar. Her olay kendinden evvel ki olaylar tarafından hazırlanmıştır. Kainatta ki zorunluluk hurriyeti ortadan kaldırıcıdır.

b) Enerinin Sakımı ( Kudretin muhafazası yasası ); Doğa da hiçbir şey kaybolmaz.Hiç birşey yoktan var olmaz. Kainatta ki enerji miktarı sabittir. Ancak enerji halleri değişmektedir. Bu prensip Yaratan ile yaratıkları arasında ki durumun bilimsel açıklamasını verir. Enerjinin sakımı varlıklar arasında ki hiyerarşiyi, mertebeyi doğurmuştur.

Determinizim'in ahlaki şekli;

a) Sebepsiz istek yoktur.Ne zaman iradeyle hareket edersek, hareketimizin mutlaka bir sebebi vardır. İnsan bir amaca varmak için karar verir. Sonra irade, kendisini harekete sürükleyen sebeplerin arasından en kuvvetlisini seçer, onun gösterdiği amaca varmak ister.

b) İradeden ayrı dıştan ve içten sebepler vardır. Dıştan olanlar her taraftan gelir, içsel sebepler istek ve tutkulardır. Bu sebeplerin etkisi altında hareket ederiz. Kendimizi hür zannetmemiz hareketlerimizi zorunlu kılan sebepleri bilmeyişimizden ileri gelir. Tam bir hürriyet fikri bilgisizliğin eseridir. Birde buna kibirimizi ilave etmemiz gereklidir. Bilgisizlik ve kibir sebebiyle kendimizi hür sanıyoruz. Aslında bu bir vehimdir. Kaderimizi kendimiz, dış sebeplerinde etkisiyle Sebep Netice yasası içinde belirleriz.